Khi đối mặt với con số 900.000 người thất nghiệp, trong đó có tới 72.000 cử nhân, thạc sĩ chưa tìm được công việc phù hợp với bản thân, các bạn sinh viên mới và sắp ra trường đã có kế hoạch gì để vượt qua “cơn bão thất nghiệp” ? Trang bị thêm kỹ năng mềm và khả năng ngôn ngữ là sự lựa chọn của nhiều sinh viên, người đi làm để gia tăng cơ hội nghề nghiệp. Khi mà có tới 1.600 doanh nghiệp Nhật Bản đang đầu tư vào Việt Nam, tiếng Nhật trở thành ngôn ngữ sớm được ưu chuộng và lựa chọn theo học tiếng Nhật để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng nhân sự biết tiếng Nhật tại các công ty Nhật Bản.
1. Nhu cầu tuyển dụng nhân sự của Doanh Nghiệp Nhật Bản
Quan hệ Nhật Bản – Việt Nam bắt đầu từ cuối thế kỷ 16 khi các nhà buôn Nhật đến Việt Nam buôn bán. Tháng 1/2013, hai nước đã nhất trí phát triển toàn diện quan hệ hợp tác hai nước Việt Nam – Nhật Bản lên một tầm cao mới. Cùng với mối quan hệ ngày càng tốt đẹp giữa hai nước, ngày càng có nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam. Doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam có khoảng 2000 đơn vị, trong đó khoảng 1600 đã chính thức trở thành công ty tại Việt Nam. Theo nhận định của JETRO (tổ chức xúc tiến thương mại NB) thì từ sau năm 2012 tối thiểu có từ 80 ~ 90 công ty đầu tư mới. Điều này cho thấy làn sóng đầu tư mạnh mẽ của các doanh nghiệp Nhật Bản trong vài năm trở lại đây sau khi hạn chế tham gia vào hai thị trường lân cận là Trung Quốc và Thái Lan đã khiến cho nhu cầu nhân lực tiếng Nhật đang tăng đáng kể.
2. Xu hướng tuyển dụng nhân sự của Doanh Nghiệp Nhật Bản
Các vị trí được DN Nhật Bản tuyển dụng nhiều nhất trong nội thành là:
• Biên phiên dịch tiếng Nhật.
• Thư kí, trợ lý giám đốc.
• Nhân viên hành chính văn phòng.
• Nhân viên tổng vụ, nhân sự.
• Kỹ sư IT biết tiếng Nhật.
Đặc biệt là nhu cầu tuyển nhân viên IT học tiếng Nhật và làm việc bằng tiếng Nhật rất lớn nhưng không có đủ nhân tài để đáp ứng nhu cầu đó của các doanh nghiệp Nhật Bản. Hợp tác giữa các doanh nghiệp CNTT Việt Nam – Nhật Bản đang phát triển mạnh mẽ cả chiều rộng và chiều sâu, với tốc độ tăng trưởng cao. Tuy nhiên, tiềm năng hợp tác mới được khai thác ở mức rất thấp. Kỹ sư người Nhật biết tiếng Anh nên khi doanh nghiệp Nhật Bản đặt hàng gia công phần mềm ở các nước khác như Việt Nam, Campuchia,… thường chỉ viết được yêu cầu công việc bằng tiếng Nhật. Trong khi đó, tại Việt Nam, kỹ sư CNTT biết tiếng Anh thì nhiều nhưng biết tiếng Nhật lại rất ít. Đã 2 – 3 năm các DN NB đã tăng cường tìm kiếm các kỹ sư CNTT biết tiếng Nhật song vẫn chưa tìm đủ số người mình cần. Có tới 54,7% doanh nghiệp Nhật Bản gặp khó khăn trong việc tuyển người Việt Nam giỏi tiếng Nhật và có thể hòa hợp phong cách làm việc của người Nhật cũng như không thể tuyển dụng được người Việt Nam cho chức vụ quản lý. Đây cũng là bài toán khó cho nguồn nhân lực chất lượng cao nói chung và nguồn nhân lực tiếng Nhật chất lượng cao nói riêng.
Đánh giá của các nhà tuyển dụng về nhân viên học tiếng Nhật và biết tiếng của họ:
• Năng lực về ngoại ngữ chưa tốt, đặc biệt là khả năng giao tiếp tiếng Nhật. Trình độ sinh viên chuyên ngành tiếng Nhật đến khi tốt nghiệp tương đương N2, tuy nhiên khả năng nói, phản xạ kém. Thâm chí có những trường hợp không viết được email dùng trong kinh doanh.
• Không nắm rõ về tác phong làm việc của người Nhật, về văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản.
• Không biết tự nhận lỗi, khi xảy ra vấn đề hay đổ lỗi do khách quan.
• Thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao làm quản lý.
3. Mức lương, chế độ đãi ngộ
Cũng có rất nhiều người chọn học tiếng Nhật vì họ nghĩ ra trường khi làm ở công ty Nhật Bản, mức lương nhận được sẽ rất cao. Tuy nhiên khi đi vào thực tế làm việc tại các doanh nghiệp Nhật, mọi người sẽ hiểu là họ trả mức lương đúng với đúng công sức mình bỏ ra. Tùy vào mỗi vị trí và trình độ mà mức lương sẽ có sự khác biệt.
• Vị trí quản lý: 1000-2000USD.
• Vị trí biên phiên dịch ở KCN: 600-1000USD.
• Nhân viên hành chính tổng vụ biên phiên dịch ở nội thành: 400-700USD.
• Trình độ cao như N1: 1000USD trong nội thành.
• Kỹ sư biết tiếng Nhật : 600-800USD.
• Kỹ sư cầu nối: vị trí khó tuyển nhất, yêu cầu hiểu biết rõ về CNTT và thành thạo tiếng Nhật, mức lương 1000-2000USD.
• Công việc yêu cầu chuyên môn nhưng không yêu cầu quá cao về tiếng Nhật (tương đương N3): 400-600USD.
Mức lương cạnh tranh: nếu so sánh giữa mức lương công ty Nhật Bản và các công ty khác, kể cả công ty có vốn đầu tư nước ngoài, ta có thể thấy dù ở cùng độ tuổi và vị trí, những người làm việc ở công ty Nhật có mức lương cạnh tranh hơn. Ngoài lương, doanh nghiệp Nhật Bản cũng chú trọng vào lợi ích nhân viên. Chẳng hạn như bảng lương cho nhân viên đều tuân thủ luật pháp, và theo định kì, lương sẽ được tăng dựa trên thực lực, thành tích và đóng góp cho cộng đồng.
4. Môi trường làm việc
Việt Nam và Nhật Bản có nhiều nét tương đồng về văn hóa, truyền thông, chẳng hạn như kính trọng người lớn và người lớn cư xử nhẹ nhàng với người nhỏ tuổi hơn, điều đó giúp cho người Việt nam thích nghi tốt trong công sở Nhật Bản. Ấn tượng đầu tiên trong đầu khi nghĩ về người Nhật chính là sự điềm đạm. Họ không dễ dàng mất bình tĩnh mà bình tĩnh giải quyết theo chiều hướng có lợi cho cả họ và khách hàng. Họ cũng đối xử tốt với nhân viên. Việt Nam được biết đến là tinh thần làm việc độc lập rất tốt. Tuy nhiên, họ đang gần chuyển sang xu hướng làm việc theo nhóm, đây cũng là một điểm đặc trưng của người Nhật. Điều đó lí giải vì sao nhân viên Việt Nam lại thích làm việc cho môi trường Nhật Bản.Cách dụng nhân tài của Nhật Bản hay Hoa Kỳ có nhiều chỗ khác nhau, nhưng đều giống nhau ở một nguyên tắc: “Nhân tài là tài sản và có thể đào tạo nhân tài tại chỗ”.
5. Tìm kiếm thông tin tuyển dụng ở đâu?
– Tìm kiếm thông tin tuyển dụng trực tiếp từ doanh nghiệp. Tất nhiên bạn phải dựa vào mối quan hệ quen biết của mình chứ không thể ngày nào cũng đến hỏi thông tin và các doanh nghiệp thường không có website nên bạn cũng khó tìm hiểu qua kênh thông tin này
– Tìm kiếm qua các trung tâm môi giới. Thông thường với cách này bạn sẽ tìm được vị trí công nhân
– Tìm kiếm nhân sự hành chính văn phòng hoặc cao cấp,… qua Jellyfish HR. Với việc được thành lập bởi các doanh nhân Nhật Bản, Jellyfish HR luôn tạo được sự yên tâm cho các doanh nghiệp Nhật Bản khi tuyển dụng nhân sự biết tiếng Nhật bởi lẽ người Nhật làm việc rất coi trong sự quen biết và tin tưởng vào chính người Nhật. Tuyển dụng nhân sự qua Jellyfish HR bạn có nhiều cơ hội trúng tuyển hơn, và tất nhiên bạn cũng phải có trình độ thực sự.
6. Học tiếng Nhật ở đâu?
Tất nhiên đa số các doanh nghiệp Nhật Bản tuyển dụng nhân sự có theo học tiếng Nhật và hiểu tiếng của họ (bên cạnh đó cũng có một số ít tuyển dụng nhân sự biết tiếng Anh, tiếng Trung…). Vậy bạn đã tìm được trung tâm tiếng Nhật nào để bồi dưỡng trình độ tiếng Nhật của mình chưa. Jellyfish Education với các trung tâm đào tạo học tiếng Nhật tại Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Hồ Chí Minh liên tục tuyển sinh các khóa học tiếng Nhật không những cho du học sinh mà còn cho cả người đi làm. Đội ngũ giáo viên được tuyển chọn trực tiếp bởi giáo viên người Nhật, bên cạnh đó là giáo trình đào tạo theo tiêu chuẩn nên các bài học luôn đạt chất lượng cao.
Còn bạn đã có kế hoạch gì giúp mình “đứng vững” trong “cơn bão thất nghiệp” chưa ? Hãy thử làm quen với tiếng Nhật, có thể bạn sẽ thích thú với ngôn ngữ mới và tự tin tìm kiếm một cơ hội nghề nghiệp tại các doanh nghiệp Nhật Bản.
